Elmalı Turta

Elmalı Fırdöndü Kurabiye

Bir kaç gündür beni iyice sarsan grip hali bugün biraz olsun hafifledi. Biraz kendimi iyi hissedince bayramda yaptığım elmalı fırdöndü kurabiye tarifini sizlerle paylaşayım istedim. Bu tarifi zeytinağacı sitesinde görüp şeklini çok beğendiğimden ve içinde katı yağ bulunmadığından dolayı denemek istemiştim. Elmalı olan her tarif ilgimi çekiyor, özelliklede elmalara ceviz ve tarçın eklenince mis gibi bir koku ve tat çıkıyor ortaya..
Tarifi aynen aktarıyorum, yaptığım değişiklikleri yanına ekledim
Malzemeler
-1 yumurta
-1 çay bardağı toz şeker (1.5 bardak olabilir)
-1 çay bardağı yoğurt
-1 çay bardağı zeytinyağı (ayçiçek yağı kullandım)
-250-300 gr kadar un(unu yavaş yavaş ekleyin)
-Yarım paket kabartma tozu
-Vanilya

Elmalı İç:
- 4-5 adet elma
- 1 yemek kaşığı toz şeker
- 1 yemek kaşığı tarçın
- Ben 1 avuçda dövülmüş ceviz ekledim.

Yapılışı:
Öncelikle elmalı içi hazırlayın. Elmaları rendeleyip, bir kaşık toz şekerle birlikte suyunu çekene kadar pişirin, (bu aşama çok önemli elmalı harcın sulu olmaması gerekiyor). Bir kenarda soğumaya bırakın.Tüm hamur malzemelerini karıştırarak kulak memesi kıvamında pürüzsüz bir hamur elde edin.280 gr un miktarı bana tam geldi ama siz unu yavaş yavaş ekleyerek kıvamı tutturun. Hamuru buzdolabında yarım saat kadar bekletin. Sonra dikdörtgen şeklinde ince açarak elmalı içi her tarafına yayın ve rulo şeklinde sarın.Daha kolay kesebilmek için derin dondurucuda en az 20 dakika bekletip ,(benim o esnada dışarı çıkmam gerekti ve ertesi gün kesip pişirdim )bir parmak kalınlığında parçalara bölün . Tepsiye dizerek 180 C de pişirin. Soğuduktan sonra üzerine pudra şekeri serpebilirsiniz.

Patatesli Poğaça

Mübarek Ramazan ayını uğurlayıp, Bayramı da geride bıraktığımız şu günlerde normal hayat seyrimize geri döndük.
Bu bayramda yaptığımız ziyaretlerin bir çoğu çok sevdiğimiz ama sık görüşme imkanımızın olmadığı arkadaşlarımıza oldu..
Bekarken ailemle geçirdiğim bayramlar küçüklüğümden itibaren hep bolca ziyaretli ve misafirli yoğun ve neşeli bayramlar olurdu. Evlendikten sonra bayram benim için bu özelliğini biraz kaybetmişti. Bunu şuanki küçük aileme kazandırmaya çalışıyorum. Kızımın da küçüklüğünden itibaren bayram mülahazaları bu şekilde oluşsun istiyorum..
Bayrama özel bir hazırlık olsun diye bu poğaçayı da bayram için yapmıştım. Yumuşacık, mayalı, çok kabaran bir poğaça oldu. Çekinmeden deneyebleceğiniz bir poğaça tarifi diyebilirim. İstediğiniz herhangi bir iç malzeme ile de deneyebilirsiniz..

Malzemeler:
- 3/4 su bardağı sıvı yağ
- 2 yemek kaşığı tereyağı
- 2 yemek kaşığı toz şeker
- 3 çay kaşığı tuz
- 2 tatlı kaşığı kuru maya
- 1.5 su bardağı süt
- Yarım su bardağı su
- 1 yumurta
- Aldığı kadar un
- Üzeri için; 1 yumurta sarısı ve 2 yemek kaşığı süt

Patatesli İç Harç İçin Malzemeler:
- 4 adet patates
- 1 baş ince doğranmış soğan
- 3-4 yemek kaşığı sıvı yağ
- Tuz, karabiber, pul biber
- 1 tatlı kaşığı salça

Hazırlanışı:
- Süt ve suyu ılıtın. Çok kaynar olmasın dikkat edin yoksa maya yanar. Maya ve şekeri yoğurma kabına alın. Üzerine ılıtılmış su ve sütü ekleyip karıştırıp 5-10 dakika bekleyin.
- Diğer malzemeleri de ekleyerek unu azar azar eleyip yumuşak bir hamur elde edin. Hamuru mayalanması için üzerini örterek dinlenmeye bırakın. Eğer kışsa en güzel dinlenme yeri kalorifer peteğinin yanı :) Ilık ortamda daha hızlı mayalanıyor.( Mayalanma süresi yaklaşık 45 dk.)
- İç harcı hazırlamak için patatesleri haşlayın, kabuklarını soyun ve ezin. Bir tencereye sıvı yağı ekleyin, üzerine doğranmış soğanları ekleyin ve kavurun. Sonra salçayı ekleyin ve ardından ezilmiş patatesleri ekleyin. Baharatları da ekleyip karıştırın tencereyi ocaktan alıp soğumaya bırakın.
- Mayalanan hamurdan cevizden biraz büyük parçalar alıp elinizle yuvarlayıp yassılaştırın ve ortasına bir tatlı kaşığı patatesli içten koyup yuvarlağın kenarlarını ortaya birleştirip büzün. Sonra üzerine bastırıp düzleştirin büzülen taraf altta kalacak şekilde yağlı kağıt serilmiş tepsiye aralıklı olarak dizin. Üzerlerine sütle açtığınız yumurta sarısından sürün.
- 15 dk da tepsiye dizilmiş şekilde mayalandırın. 180 derecede ısıtılmış fırında üzerleri kızarana kadar pişirin.
- Eğer mayalandırma için vaktiniz yoksa fırınınızı en düşük dereceye ayarlayıp poğaça tepsisini fırına yerleştirin bu şekilde 5 dakika mayalandırıp sonra fırını 180 dereceye yükseltip pişirin.

Gül Tatlısı

Bu tatlı Ramazan ayında yaptığım son tatlıymdı. Aynı zamanda sunumu çok şık bir bayram tatlısı.. Dondurmayla servis yapmaya çok uygun. Çok az pembe gıda boyası kullanırsanız, pembe renkli güller gibi gül tatlınız olur...

Tatlının yapım şeklini bilmeden önce çok zor ve uğraştırıcı olduğunu sanıyordum. Ama gayet kolay ortaya çıkıyormuş bu gül şekli. Sizler için yapım aşamalarını da fotoğrafladım.

Bu vesileyle beni takip eden tüm okuyucularımın ve arkadaşlarımın da bayramlarını tebrik ederim.

Malzemeler:

- 1 çay bardağı süt

- 1 çay bardağı toz şeker

- 1 çay bardağı sıvı yağ

- 1 yumurta

- 1 paket kabartma tozu

- 1 paket vanilya

- Aldığı kadar un

Şerbet malzemeleri:

- 2,5 su bardağı su

- 2 su bardağı şeker

- Birkaç damla limon suyu

Hazırlanışı:

- Şerbet için su ve şeker tencreye alınıp kaynatılır, kaynadıktan sonra limon suyu eklenir biraz kıvam alana kadar kaynatmaya devam edilir. Ocaktan alınıp ılımaya bırakılır.

- Hamur malzemelerinden azar azar un eklenerek yumuşak ama ele yapışmayan bir hamur elde edilir.

- Şekil verme aşamasında tezgaha veya masanıza biraz yağ sürülür, hamur merdane ile açabildiğiniz kadar inceltilir ve keskin bir bardakla yuvarlaklar kesilir.

- 5 adet yuvarlak yanyana biraz üst üste gelecek şekilde dizilip sarılır ve ortadan ikiye kesilir. Yağlanmış fırın tepsisine dizilir. Hamur bitene dek işlem tekrar edilir. İsterseniz güllerin ortasına antep fıstığı yada fındık yerleştirebilirsiniz.

- 180 derecede ısıtılmış fırında iyice kızarana kadar pişirilir. Sıcak tatlıya ılık şerbet dökülür ve tepsinin üzeri başka bir tepsi ile kapatılır.

- Servis yapmadan bir gün önce yaparsanız şerbetini daha iyi çekmiş şekilde ikram etmiş olursunuz.

Komşularımla İftar

Kandil akşamı komşularımı iftara davet ettim ve gecenin ilerleyen saatlerine kadar Kadir Gecesini ihya etme adına birlikte zaman geçirdik.

Zeynep Nuran ve ondan biraz küçük iki arkadaşı daha olduğu için onlar uyuyana kadar ortalık çok hareketliydi.

Komşularım için iftarda hazırladıklarım..

- İftariyelikler

- Mercimek Çorbası

- Fırında Karışık Kızartma

- Patatesli Unlu Börek

- Körili Tavuk Pirzola

- Pirinç Pilavı

- Çoban Salata

- Gül Tatlısı

- Çiğdem'in yaptığı kadayıf tatlısı

Patatesli Unlu Börek

İftar için geçtiğimiz hafta patatesli değişik börek tarifi ararken o günlerde papatya prensesin yaptığı bu tarifini denedim hemen..
Böreğin içindeki un tadı bana, Malatya'lı bir komşumuzun yaptığı kömbelerin tadını hatırlattı. Böreğin ara katlarına sürülen yağdan olsa gerek börek çıtır çıtır ve el açması yufkadan yapılmış gibi oluyor. Ertesi gün de lezzeti aynıydı.

Orjinal tarif 3 yufkaya göreydi. Ben 5 yufkayla yaptım ve 2 tepsi börek çıktı. Margarin yerinede tereyağı kullandım. 5 adet yufkaya göre uyarlanmış tarif için;

Malzemeler:
- 5 adet yufka
- 5 adet patates
- 1 kase rendelenmiş kaşar
- 125 gr tereyağı
- 2 çay bardağı sıvı yağ
- Tuz, karabiber, pulbiber.
- 2-3 yemek kaşığı kadar un.

Hazırlanışı:
- İç harç için patatesler haşlanır, kabukları soyulur rendelenir. Rendelenmiş kaşar, tuz, karabiber, pulbiber eklenir karıştırılır.
- Tereyağı eritilir, sıvıyağda eklenerek karıştırılır.
- Yufka tezgaha serilir. Üzerine yağ sürülür. Yağın her tarafına eşit sürülmesi için yufkanın çeşitli kısımlarına bir kaç yemek kaşığı yağı gezdirip, yufkanın kenar kısımlarını yağlı kısımların üzerine kapatıp açabilirsiniz. Bu şekilde daha az yağ kullanarak yufkanın her tarafını eşit şekilde yağlamış olursunuz.
- Yağlanan yufkanın üzerine elekle un elenir, un tabakası çok ince olmalı.
- Unlanan yufka ortadan ikiye katlanır. Tekrar yağ sürülüp, un elenir.
- Yağlanan ve unlanan yufkanın kenar kısmına patatesli iç harçtan konulur kenar kısımları içe katlanır (kenardaki dilimlerde düzgün olsun diye) ve rulo şeklinde sarılır.

- Rulolar istediğiniz uzunluklarda dilimlenir ve yağlı kağıt serili tepsiye dizilir. Diğer dört yufka içinde aynı işlem uygulanır.
- En son kalan yağ eğer azsa biraz da su eklenir ve bir fırça yardımıyla böreklerin üzerine sürülür. 180 dereceye ayarlanmış fırında üzerleri pembeleşinceye kadar pişirilir.

Eşimle Kahvaltılı İftar

Ramazan ayının başlangıcından beri eşimle beraber yaptığımız iftar sayısı çok şükür ki dört beş akşamı geçmemiştir. Ya birilerini iftara davet ettik, ya da biz iftara davetliydik. Zaten Ramazanın güzelliği de bu kısmında bence.. Sürekli evde tek başına yaptığımız iftarlar sıradan bir akşam yemeğine dönüşürdü herhalde.
Ramazanı Şerif iftarlar vesilesiyle sevdiğimiz insanlarla bizi sık sık biraraya getirdi. Ama bu mübarek zaman dilimlerinin bitmesine sadece birkaç gün kaldı. İçerisinde Kadir gecesinin saklı olduğu günleri yaşıyoruz. Allah hepimizi kadri yakalayıp, kıymetini bilenlerden eylesin inşallah.
Bu fotoğrafta gördüğünüz sofrada eşimle yaptığımız nadir iftarlardan birine ait. Eşimin "patatesli börek" talebi üzerine papatya prenses arkadaşımın sitesinde gördüğüm patatesli unlu börek tarifini uyguladım.
Sahurda kahvaltılarımızı çok aperatif olarak geçirdiğimizden kahvaltı yapmayı özlemiştik. Bu yüzden iftarda güzel bir kahvaltı yaptık...

Patlıcan Kebabı

Geçtiğimiz cumartesi akşamı annemlerde iftardaydık. Annemden yapılışını öğrenmek istediğim için, patlıcan kebabını ikimiz beraber yaptık. Annemde Antep'li arkadaşı Ayfer Abla'dan öğrenmiş bu kebabı. Tabi bizim burada yaptığımız hali Antep'teki halinden biraz daha light oluyormuş.
Bu yaz annem arkadaşı Ayfer Ablanın oğlunun düğünü vesilesi ile Gaziantep'e gitmişti.Geldiğinde bir süre et ve etli yemekler yiyemedi. Antep'in çarşıları, sokakları hep et kokuyor, yemekler hep koyun etinden yapılıyor ve çok yağlı oluyor diyordu. Bu kebabta orada çok yağlı koyun etinden yapılıyormuş.
Bütün patlıcanlı ana yemekler gibi bu da iftar veya yemek davetlerinde uygulamak için çok iyi bir altenatif...

Malzemeler:
- 6 adet kemer patlıcan
- 4-5 adet domates
- 6-7 adet biber
- 4-5 diş sarımsak
- Tuz, sıvıyağ

Köfte Malzemeleri:
- 750 gr az yağlı kıyma ( koyun eti olabilir)
- 1 baş rendelenmiş soğan
- Karabiber, kırmızı biber, tuz

Hazırlanışı:
- Köfte malzemeleri biraraya getirilir, yoğurulur. Yumuşak bir harç oluyor, ekmek içi falan eklenmiyor.
- Patlıcanlar yıkanır, kabukları soyulmadan 3-4 cm uzunluklarda dilimlenir.
- Yuvarlak bir tepsiye bir patlıcan dilimi, bir parça kıyma karışımından yerleştirilir.
- Annem domatesleri özellikle tepsinin orta kısmını boş bırakıp oraya yerleştiriyor. Çünkü bu yemeğe haricen su eklenmiyor, orta kısımda olan domateslerin piştikçe suları tepsinin dibine akıyor bu su patlıcanlara çok güzel bir lezzet veriyor.
- İsterseniz tepsiye tamamen patlıcan ve kıymaları dizip üzerine de domates ve biberleri yerleştirebilirsiniz.
- Tepsinin üzerine biraz sıvı yağ biraz tuz gezdirilir, aleminyum folyo ile kaplanır.
- 200 dereceye ayarlanmış fırında 1 saat kadar pişirip, sonra folyoyu çıkartıp 10-15 dk daha üzerlerinin kızarması için pişirilir.

Zeytinyağlı Bamya

Bamya çok sevdiğim zeytinyağlı yemeklerden biridir. Ama yapımı eğer bazı şeylere dikkat edilmezse akışkan bir hal alıyor ve görüntüsü de hiç hoş olmuyor.
Ben annemden bamya yapmanın inceliklerini öğrendiğimden beri onun tarifiyle bu şekilde yapıyorum.
En önemli ve zor kısmı ayıklanma aşaması. Zar gibi bamyanın iç kısmını oymadan incecik ayıklamak gerekiyor. Tabi bu kısım biraz uzun sürüyor özelliklede bamyalarınız küçük olanlardansa..
İkinci kısım ise bamyaların o akışkan hale gelmemesi için; kaynayan bamya suyunun içine limon suyu ekleyip bamyaları hemen o aşamada yıkayıp kaynayan suya eklemek.

Malzemeler:
- 1 kg bamya
- 2 baş kuru soğan
- 3-4 adet domates
- 1 küçük çay bardağı zeytinyağı
- 1 limonun suyu (çok ekşi sevmiyorsanız yarım limonun suyu)
- 1-2 kesme şeker
- Tuz, pul biber
- 2 su bardağı kaynar su

Hazırlanışı:
Bamyaların baş kısmı ince bir zar şeklinde soyularak temizlenir. Yıkama işlemini tencereye ekleme anından hemen önce yapılacak.
Tencereye zeytinyağı alınır, yemeklik doğranmış soğanlar eklenir. Soğanları biraz kavurduktan sonra ince doğranmış domatesler eklenir ve biraz daha pişirilir.
Sonra tencereye 2 bardak kaynar su, limon suyu, tuz , pul biber ve şeker eklenir. Kaynamakta olan suyun içine o esnada yıkadığımız bamyalar atılır ve önce yüksek ateşte 10 dk. kadar sonra ocağı kısarak bamyalar yumuşayıncaya kadar kısık ateşte pişirilir.

Fırında Köfteli Patates

Yemek davetleri için oldukça pratik bir fırın ymeği. Öncesinde kızartma işlemi gerekmediği için hafif de oluyor. Yanında pirinç pilavı ve cacık çok yakışıyor. Ben annemleri davet ettiğim iftara o şekilde menü oluşturmuştum.

Malzemeler (6-8 kişilik):
- 8 adet orta boy patates
- 1 yemek kaşığı domates salçası
- 2 su bardağı sıcak su
- 1 çay bardağı kadar sıvı yağ
- Tuz

Köfte Malzemeleri:
- Yarım kg köftelik kıyma
- 1 baş soğan
- 2 diş sarımsak
- 2 dilim bayat ekmek içi
- 1 yumurta
- Bir avuç ince doğranmış maydanoz
- Arzu edilen miktarlarda tuz, karabiber, kekik, nane, pulbiber.

Hazırlanışı:
Köfte için kıyma yoğurma kabına alınır, üzerine soğan ve sarımsak rendelenir. Diğer malzemelerde eklenerek yoğurulur. Ceviz büyüklüğünde parçalar koparılarak (yada istediğiniz büyüklükte) köfte şekli verilir. Elinize yapışır ve şekil vermekte zorlanırsanız elinizi suya batırarak şekil verebilirsiniz. Köfteler hazırlannca patatesleri hazırlayana kadar buzdolabında bekletebilirsiniz.
Patatesler soyulur ve biraz irice doğranıp fırın tepsisine alınır. Üzerine sıvı yağ, tuz eklenir iyice harmanlanır ve salçalı su üzerine gezdirilip tekrar karıştırılır ve 180 derecelik fırına verilir.
15-20 dakika patatesler tek olarak biraz yumuşayıncaya kadar pişirilir. Daha sonra üzerine köfteler dizilir ve tekrar fırına verilir. Köfteler de kızarınca fırından alınır. Köfteleri çok kızartmayın içleri çok kuru ve sert olur.

Annemlerle İftar

Geçtiğimiz Pazar akşamı annemler ve erkek kardeşim ailesiyle birlikte iftarda bizdeydiler.. Geçen yazımda Yeğenim Yusuf Said'in masa fotoğrafı çekerken masadan ayrılamamasından bahsetmiş ve yeğenimin fotoğraflarınıda yayınlamıştım.

İftar hazırlıkları normal yemek davetlerinden daha teferruatlı bir hazırlık gerektirdiği için eskiden biraz tedirgin olurdum yetiştiremezsem diye.
Şimdilerde ise ya ben daha pratik bir insan oldum, yada günler çok uzun olduğu için hazırlıklarım saat 18:00 gibi bitmiş oluyor ben sadece o saatten sonra masayı hazırlıyorum.
Birde iftar menüsünü eskisi kadar abartmıyorum. Abartmadığım halde bile yaptıklarımdan kalıyor çünkü.
Annemler İçin Hazırladıklarım;

- Yayla Çorbası
- Fırında Köfteli Patates
- Pirinç Pilavı

- Zeytinyağlı Bamya

- Cacık

- Yeşil Salata

- Zeytinyağlı Yaprak Sarması

- Peynirli Közlenmiş Biber Sarması

- Sakızlı Güllaç

Yeğenim Yusuf Said

Geçtiğimiz Pazar akşamı iftara annemleri ve erkek kardeşimi ailesiyle iftara davet etmiştim. Resimdeki ufaklık yeğenim, erkek kardeşimin oğlu Yusuf Said.

Kız kardeşimle birlikte masanın fotoğraflarını çekmeye çalışırken yeğenim Yusuf Said'i masadaki sarmalardan birkaç dakikalığına uzaklaştırmak için baya çaba sarfetmiştik. :)

Masada tek başına oturup sarmaları yemeye başlamıştı. Kız kardeşim Ümran ve ben "Halacığım 2 dk sonra otursan olurmu, ama bozma masayı biraz bekle fotoğraf çekicez" dediğimizde de bize aşağıdaki fotoğraftaki bakışını attı..

Ama neyse ki sonunda anlaştık ve bize masa fotoğrafı çekmemiz için müsaade etmişti..

Masa fotoğraflarını da kısa zamanda yayınlayacağım inşallah...

Peynirli Közlenmiş Kırmızı Biber Sarması

Sunumu çok şık bir davet sofrası salatası.. Blogları dolaşırken maydanoz veya dereotu dalları yada yeşil soğanla bağlayanları görmüştüm. Bende hayal gücümü kullanıp ince doğranmış maydanoz ve dereotunu beyaz peynirle karıştırdım. Zaten salata ve pasta süslemesi kişinin hayal güzcüne kalmış bir durum. Közlenmiş ve temizlenmiş biberleri uzunlamasına ikiye ayırıp içlerine birer tatlı kaşığı peynirli karışımdan koyup sardım. Ruloların ortasına bir kürdan batırıp kürdanın iki ucuna kaşar küpleri batırdım.
Sofradaki herkesin ilgi odağı bu kürdanlı biberler oldu.. Sizde sofranızı bu biberlerle daha süslü bir hale getirebilirsiniz. Bir biberden 2 adet peynirli sarma çıkıyor kişi sayısına göre ayarlama yapabilirsiniz.

Blogcu Kardeşimden Gelen Hediyem!

Sevgili Papatya Prenses kısa bir zaman önce bir yazısında dostluk hakkındaki düşüncelerimizi sormuş ve gelen yorumların arasında beğendiği yoruma sürpriz bir hediye göndereceğini söylemişti.
Bende dikkatimi çeken bir konu olduğu için altına dostlukla alakalı düşüncelerimi yazmıştım. Yorumum beğenilen yorumladan biri olmuş ve sevgili papatya prenses bana yukarıda resmini görmüş olduğunuz kitabı ve kendisinin yapmış olduğunu düşündüğüm tuğralı bilekliği göndermiş. Kendisine bu inceliğinden dolayı tekrar teşekkür ediyorum. Bende bu vesileyle ilk defa blogcu bir arkadaşımdan hediye almış, sanal ortamda gerçek bir şeyler yaşamış oldum.

Mantarlı Pilav

İlk defa denediğim ve gerçekten çok beğendiğim bir tarif oldu.Bu pilav iftar soframıza da çok yakışmıştı.
Pilavı malesef çok severim yanında sevdiğim mantar, dolmalık fıstık, dereotu gibi birkaç malzeme daha olunca denemem farz olmuştu.
Ana yemeğin yanına değişik bir pilav hazırlamak isterseniz denemenizi tavsiye edebilirim..

Malzemeler:
- 2 su bardağı pirinç (1-2 saat ılık suda bekletilip süzülmüş)
- 1 yemek kaşığı tereyağı, 4-5 yemek kaşığı sıvı yağ
- 2 yemek kaşığı dolmalık fıstık
- 1 adet ince doğranmış kuru soğan
- 200 gr mantar (10-15 adet)
- Yarım demet dereotu
- 1 limon
- Tuz, karabiber
- Kaynar su

Hazırlanışı:
- Mantarlar temizlenir, yıkanır ve doğranır. Bir limonun suyu ile (mantarlar kararmasın diye) birlikte biraz yumuşayana kadar haşlanır.

- Pilav tenceresine yağlar alınır tereyağ eridikten sonra dolmalık fıstık eklenir ve rengi dönene kadar kavrulur ve ardından ince doğranmış soğanlar eklenir pembeleşene kadar kavrulur.

- Daha sonra pirinç eklenip, pirinçler cam gibi olana kadar kavrulur ve mantarlar eklenir. Birazda mantarla birlikte çevirip üzerini geçecek kadar su eklenir. (Kendi ölçünüz yoksa 1 bardak pirinçe 1,5 bardak kaynar su)

- Tuz ve karabiber eklenir karıştırılır, kısık ateşte suyunu çekene kadar pişirilir. En son ocaktan alınca ince doğranmış dereotu eklenir karıştırılır.